Ιστορία και Φυσιογνωμία του Τμήματος
Το Τμήμα Γεωπονίας, Φυτικής Παραγωγής και Αγροτικού Περιβάλλοντος (ΤΓΦΠΑΠ) ξεκίνησε τη λειτουργία του το έτος 1988. Το 1984 ιδρύθηκε το Τμήμα Γεωπονίας Φυτικής και Ζωϊκής Παραγωγής και το 2001 μετεξελίχθηκε σε δύο ανεξάρτητα Τμήματα α) το Τμήμα Γεωπονίας, Φυτικής Παραγωγής και Αγροτικού Περιβάλλοντος και β) το Τμήμα Γεωπονίας, Ιχθυολογίας και Υδάτινου Περιβάλλοντος και είναι από τα πρώτα Τμήματα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
Από το ακαδημαϊκό έτος 2002-2003, το Τμήμα Γεωπονίας, Φυτικής Παραγωγής και Αγροτικού Περιβάλλοντος λειτουργεί ως αυτόνομο. Θεραπεύει μια από τις αρχαιότερες και βασικές επιστήμες, απαραίτητη για τη βιοτική, κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη κάθε κοινωνίας. Αποστολή του Τμήματος είναι η παραγωγή βασικής και εφαρμοσμένης γνώσης στις γεωπονικές επιστήμες, ιδιαίτερα στη φυτική παραγωγή, καθώς και η πανεπιστημιακή εκπαίδευση των μελλοντικών γεωπόνων, τόσο σε προπτυχιακό όσο και μεταπτυχιακό επίπεδο, λαμβάνοντας υπόψη τις σύγχρονες τάσεις για ολοκληρωμένη διαχείριση της παραγωγής στο πλαίσιο της αειφόρου ανάπτυξης και προστασίας του περιβάλλοντος. Το Τμήμα προσφέρει προπτυχιακές, μεταπτυχιακές, διδακτορικές και μεταδιδακτορικές σπουδές.
Το πρόγραμμα προπτυχιακών σπουδών είναι διάρκειας 5 ετών και οδηγεί σε Πτυχίο που αποτελεί ενιαίο και αδιάσπαστο τίτλο σπουδών μεταπτυχιακού επιπέδου (επίπεδο 7 του Εθνικού και Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντων) και είναι πιστοποιημένο σύμφωνα με τις αρχές της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ) και τις Αρχές Διασφάλισης Ποιότητας του Ευρωπαϊκού χώρου Ανώτατης εκπαίδευσης. Η δομή και το πρόγραμμα σπουδών έχουν προσαρμοστεί ώστε να καλύπτουν τις τελευταίες εξελίξεις στο αντικείμενο των Γεωπονικών Επιστημών και δίνουν στους πτυχιούχους Γεωπόνους του Τμήματος τα ακαδημαϊκά και επαγγελματικά εφόδια που απαιτεί ο ρόλος τους ως Γεωπόνου-συμβούλου σε μια σύγχρονη γεωργία, ανταγωνιστική και ταυτόχρονα φιλική προς το περιβάλλον. Τα εφόδια αυτά καθιστούν τους αποφοίτους του Τμήματος ικανούς να στελεχώσουν επιχειρήσεις και υπηρεσίες στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, αλλά και για να δημιουργήσουν τη δική τους ανεξάρτητη επαγγελματική δραστηριότητα, συμβάλλοντας στην αγροτική ανάπτυξη της χώρας τόσο σε εθνικό όσο και σε τοπικό επίπεδο της Θεσσαλίας και της Κεντρικής Ελλάδας, όπου η αγροτική παραγωγή αποτελεί τον σημαντικότερο κοινωνικοοικονομικό πυλώνα τους συνεισφέροντας σημαντικά στην εγχώρια παραγωγή τροφίμων και αγροτικών προϊόντων.
Το ΤΓΦΠΑΠ ανήκει στη Σχολή Γεωπονικών Επιστημών του ΠΘ, έχει σαφώς διακριτό αντικείμενο και Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών (ΠΠΣ) από τα άλλα Τμήματα της Σχολής και είναι μοναδικό στην Περιφέρεια Θεσσαλίας και Κεντρικής Ελλάδας. Είναι, μαζί με το Τμήμα Επιστήμης Φυτικής Παραγωγής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, τα δύο παραδοσιακά Τμήματα Γεωπονίας Φυτικής Παραγωγής στην Ελλάδα (αυτά τα δύο Τμήματα θεωρούνται και αντίστοιχα για τις μετεγγραφές των φοιτητών – ΦΕΚ 2877/Β/1-7-2021 «Αντιστοιχίες Τμημάτων και Προγραμμάτων Σπουδών των Α.Ε.Ι. ακαδημαϊκού έτους 2021-2022). Επίσης το ΠΠΣ του ΤΓΦΠΑΠ έχει κοινά στοιχεία και αντικείμενο με το ΠΠΣ του επίσης παραδοσιακού Τμήματος Γεωπονίας του ΑΠΘ, όσον αφορά την κατεύθυνση της Φυτικής Παραγωγής του Τμήματος αυτού.
Επιπλέον, το ΤΓΦΠΑΠ μέσω των ενεργών συμφωνιών στο πρόγραμμα μορφωτικών ανταλλαγών Erasmus με πολλές ευρωπαϊκές χώρες προσφέρει τη δυνατότητα κινητικότητας εξερχομένων φοιτητών για παρακολούθηση μαθημάτων, αλλά και για την υλοποίηση εξάμηνης πρακτικής εργασίας.
Στο Τμήμα λειτουργούν είκοσι (20) ιδρυμένα Εργαστήρια που καλύπτουν τις ερευνητικές και εκπαιδευτικές ανάγκες του Τμήματος και έχουν επιστημονικές συνεργασίες σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.
Στο ΤΓΦΠΑΠ λειτουργούν 5 Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών, 3 από τα οποία προσφέρονται αποκλειστικά από το ΤΓΦΠΑΠ («Φυτιατρική και Περιβάλλον», «Τεχνολογίες και Διαχείριση Θερμοκηπίων και Θερμοκηπιακών Καλλιεργειών», «Αειφόρος και Βιώσιμη Φυτική Παραγωγή») και 2 Διατμηματικά, σε συνεργασία με άλλα Τμήματα του ΠΘ («Βιώσιμη Διαχείριση Περιβαλλοντικών Αλλαγών και Κυκλική Οικονομία» -με το Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης και το Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών- και το ξενόγλωσσο «Host-Microbe Interactions» – με το Τμήμα Γεωπονίας Ιχθυολογίας και Υδάτινου Περιβάλλοντος και το Τμήμα Βιοχημείας – Βιοτεχνολογίας). Το Τμήμα προσφέρει επίσης πρόγραμμα διδακτορικών σπουδών και έχει απονείμει ως τώρα 88 τίτλους διδακτορικών.
Κατά την υπερτριακονταετή πορεία του Τμήματος έχουν αποφοιτήσει περισσότεροι από 1.100 φοιτητές, ενώ σήμερα φοιτούν περίπου 870 φοιτητές.
Το ΤΓΦΠΑΠ αναπτύσσεται στο κτίριο της Σχολής Γεωπονικών Επιστημών, στην περιοχή Φυτόκο, στο Βόλο (Γραμματείες, Ερευνητικά Εργαστήρια, εκπαιδευτικά εργαστήρια, δύο αμφιθέατρα 160 και 100 θέσεων, 5 αίθουσες διδασκαλίας 60-70 θέσεων, αίθουσα σεμιναρίων, αίθουσα Η/Υ, Βιβλιοθήκη και χώρους εργασίας-αναγνωστήρια, Αίθουσα συνεδριάσεων, βοηθητικές εγκαταστάσεις) και στο Αγρόκτημα του Πανεπιστημίου στο Βελεστίνο εκτάσεως 150 στρεμμάτων (κτίρια διοίκησης, αίθουσα σεμιναρίων, αποθήκες, μικρό εργαστήριο πολλαπλών χρήσεων, θερμοκήπια διαφόρων τεχνολογιών συνολικής έκτασης 4000τ.μ, οπωρώνας, αμπελώνας, εκτατικές καλλιέργειες, ανθοκομικές και λαχανοκομικές καλλιέργειες, μηχανολογικός εξοπλισμός, κ.ά.).
Οι απόφοιτοι του ΤΓΦΠΑΠ έχουν σαφώς κατοχυρωμένα εργασιακά δικαιώματα. Εγγράφονται στο Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΓΕΩΤΕΕ) και ασκούν το επάγγελμα του Γεωπόνου. Εργάζονται κυρίως σε δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς (Συνεταιρισμούς και ιδιωτικές εταιρίες, εταιρίες μελετών, συμβουλευτικής και παροχής υπηρεσιών) σε συναφείς με τις σπουδές τους θέσεις, αλλά και ως ελεύθεροι επαγγελματίες, ενώ αρκετοί απόφοιτοι συνεχίζουν τις σπουδές τους σε μεταπτυχιακό και διδακτορικό επίπεδο. Είναι σημαντικό να καταγραφεί ότι από τους απόφοιτους του Τμήματος (ΠΠΣ, ΠΜΣ και Διδακτορικά), ένας ικανός αριθμός εξ αυτών κατέχει σήμερα θέσεις καθηγητών και ερευνητών σε ακαδημαϊκά Ιδρύματα και Ερευνητικά Ινστιτούτα της χώρας, της Ευρώπης και της Αμερικής.
Το ΤΓΦΠΑΠ με τα μέλη του και τα Εργαστήριά του βρίσκεται σε τακτική συνεργασία με ένα ευρύ φάσμα παραγωγικών φορέων στον χώρο της αγροδιατροφής με στόχο τη σύνδεση του, όχι μόνο με την τοπική και περιφερειακή κοινωνία και οικονομία, αλλά και με το σύνολο της χώρας.
Ταυτόχρονα είναι έντονη η διάσταση της διεθνούς προσπάθειας για εξωστρέφεια, κύρια με την ανάληψη ή συμμετοχή σε μεγάλα ερευνητικά έργα, με συνεργασίες με αντίστοιχους ακαδημαϊκούς, ερευνητικούς και παραγωγικούς φορείς σε διεθνές επίπεδο, με συμμετοχή σε εκδοτικές/συντακτικές επιτροπές διεθνών επιστημονικών περιοδικών καθώς και με την ενίσχυση της άμεσης επικοινωνίας των φοιτητών/τριών με την εγχώρια και τη διεθνή επιστημονική κοινότητα και αγορά εργασίας.